اوشین
مجموعه تلویزیونی «سالهای دور از خانه» که در حقیقت نام اصلی آن «اوشین» است، سریال ماندگاری محسوب میشود که در سال 1983 و دقیقتر بخواهیم بگوییم از 15 فروردین 1362 شمسی روی آنتن شبکه ان اچ کی ژاپن رفت. آن هم صبحها. در حقیقت این سریال یک سریال صبحگاهی بود که هر روز به مدت 15 دقیقه به روی آنتن میرفت.
این سریال 297 قسمتی از روی یک داستان حقیقی ساخته شده که ماجرای مردی به نام کازئو وادا بود. او صاحب فروشگاههای زنجیرهای یائوهان بود که از صفر شروع کرد و بعد به پول پارو کردن رسید. در حقیقت اوشین با هدف ایجاد انگیزه در راستای توسعه اقتصادی ساخته شد و البته اولین سریال ژاپنی بود که پس از انقلاب از آنتن سیمای جمهوری اسلامی ایران روی آنتن رفت.
سریال اوشین محبوبیت زیادی نزد مردم یافته و بارها از شبکههای مختلف تلویزیونی دنیا پخش شده است. حتی برخی «اوشین» را معروفترین شخصیت زن ژاپنی در دنیا میدانند.
اوشین مظهر خانواده بود. او در دوران کودکی سختی بسیاری میکشد، با بیمحبتی پدرش که ناشی از فقر مفرط بود، روبرو شد و حتی برای تامین نیاز اولیهاش یعنی غذا مجبور شد تا از سنین کودکی دور از خانوادهاش زندگی کند. اما هیچکدام از این موضوعات باعث نشد تا او پدر و مادرش را فراموش کرده و یا آنها را ترک کند. او همواره عاشقانه به پدر، مادر و سایر اعضاء خانوادهاش محبت کرد و در هر شرایطی تابع نظر پدرش بود.
صبرپیشگی اوشین در سنین جوانی هم ادامه داشت و او در مقام همسر و مادر فرزندانش تمام تلاش خود را برای نگهداری خانواده خود کرد. در حقیقت برای اوشین کانون گرم خانواده در اولویت قرار داشت و شاید همین نکته راز ماندگاری این سریال ژاپنی باشد.
«سالهای دور از خانه» که به زندگی دختر بچهای فقیر در جنگ جهانی دوم میپردازد، به نویسندگی «هاشیدا سوگاکو» و همراهی 8 کارگردان از جمله هیرویوکی ایگوچی، هیهاچیرو کوبایاشی، مینورو تاکموتو، یوشیو موچیزوکی، فومیتاکا یوشیمورا و جیرو اباتا ساخته شده است. تهیه کننده این اثر نیز یوکیکو اوکاموتو بوده و کوئیچی ساکادا نیز آهنگساز سریال اوشین بوده است.
این سریال در 60 کشور دنیا به نمایش درآمده و بالای 62 درصد مخاطب داشته است. در سالهای بعد انیمیشنهایی از روی این سریال برای کودکان نیز ساخته شد و حتی در همین اواخر یعنی در سال 2012 یک نسخه سینمایی از روی فیلم سینمایی اوشین ساخته شد.
البته پخش آن در این کشورها بسیار تاثیرگذار بوده است هرچند که خود ژاپنیها خیلی اعتقادی به آن نداشتند. آنها بر این باور بودند که لزومی ندارد داستان فقر و بیچارگی آنها دست به دست در دنیا بگردد و تصویری ناخوشایند از این کشور که امروز یکی از کشورهای پیشرفته و صنعتی دنیاست را نشان بدهد.
اما اوشین تمام مرزها را درنوردید و به قدری مهم شده بود که پلی در ژاپن را به نامش کنند و ویتنامیها به خدمتکارهای زن خود «اوشین» بگویند.
این شبها دوباره «اوشین» به تلویزیون ایران آمده است و از شبکه تماشا روی آنتن میرود. پخش دوباره این سریال خاطرات نوستالژیک بسیاری را برای مخاطبان به ارمغان آورده است. از قطعی برق در دوران پخش اول این سریال که همزمان با دوران جنگ تحمیلی ایران بود تا تاثیراتی که این سریال بر مردم ایران داشت.
دورهای که وقتی ایرانیها توریست چشم بادامی در ایران میدیدند، او را اوشین خطاب میکردند. فوکول کردن موها در خانمهای ایرانی باب شد و اگر به مهمانیهای زنانه سرکی میکشیدید، اکثر بانوان حاضر در مراسم را با موهایی فوکول شده میدیدید که همه به تقلید از اوشین خود را به این ریخت درآورده بودند.
«برنج و تربچه» که یک غذای فقیرانه در این سریال محسوب میشد نیز غذایی ویژه بود که میان مردم راه یافته بود و همه دوست داشتند از ترکیب این غذای عجیب که اوشین همواره با ولع آن را میخورد سر در بیاورند و آنها هم بتوانند با همین چوبهای باریک و البته با ولع اوشین از این غذا بخورند.
داستان که جلوتر رفت و اوشین با «ریوزو تاناکورا» ازدواج کرد، تب لباسهای دست دوم هم در ایران بالا گرفت. آخر اوشین و همسرش وارد فاز تازهای از تجارت شده بودند و با فروش لباسهای دست دوم مراحل موفقیت را سپری
میکردند. البته این بخش از سریال «سالهای دور از خانه» از تاثیرگذاری بسیار بالاتری برخوردار بود چون هنوز و پس از گذشت سه دهه ناقابل هنوز مراکز فروش لباسهای دست دوم در ایران به نام «تاناکورا» شناخته میشوند.
بازیگران سریال «اوشین» و ایفاگر نقش این زن سختکوش که به مخاطب خود دستیابی به موفقیت را در هر موقعیتی آموزش میدهد، سه زن در مقاطع مختلف بودند، یک بازیگر کودک، یک زن جوان و یک زن مسن که بعد از 30 سال از ساخت این سریال هرکدام سرنوشت متفاوتی داشتند.
آیاکو کوبایاشی:
این بازیگر، ایفاگر نقش اوشین در سنین 6 تا 10 سالگی بود. البته آیاکو که متولد 11 اگوست سال 1972 (20 مردادماه سال 1351) است، در آن زمان خود 11 سال بیشتر نداشت.
آیاکو در زمان پخش سریال اوشین به محبوبیت بسیاری دست یافت و مجلات آن زمان تصاویری از وی را روی جلد خود چاپ میکردند.
اوشین روزگار سختی را گذراند ولی در همه این مدت عاشق پدر و مادرش بود و در هر شرایطی به آنها احترام میگذاشت.
آیاکو در حال حاضر 41 سال سن دارد، ازدواج کرده و البته کمابیش به کار بازیگری ادامه میدهد. او بیشتر در سریالها حضور پیدا میکند در سال 2005 نیز در فیلم سینمایی «معجزه در چهار روز» حضور پیدا کرد. او به عنوان بازیگر خیلی فعالی شناخته نمیشود.
یوکو تاناکا:
«یوکو تاناکا» ایفاگر نقش اوشین در سنین 16 تا 46 سالگی است. تاناکا متولد 29 آوریل 1955 (8 خرداد سال 1334) است و در زمان ایفای نقش جوانی اوشین 27 سال سن داشته است.
او کارش را به صورت رسمی در سال 1981 آغاز میکند و در یک فیلم سینمایی نقش مکمل را ایفا میکند.
تاناکا با ایفای نقش جوانی اوشین به شهرت رسید و در همین روزهای اوج شهرت با «کنجی ساوادا» یک خواننده و نوازنده ژاپنی ازدواج کرد.
او که الان زنی 57 ساله است، همانقدر که در عرصه تلویزیون فعال بوده، در عرصه سینما هم فعال بوده و آخرین فیلمی که در آن حضور داشته، «توموگویی» است که به تازگی مراحل تولید آن تمام شده است.
او قبل از بازی در نقش اوشین، جایزه نقش مکمل جشنواره فیلم یوکوهاما را برای فیلم ایجاناکا گرفته بود و 2 سال قبل جایزه بهترین بازیگر زن تلویزیون را برای بازی در سریال «مادر» بدست آورد.
نوبوکو اوتاوا:
اوتاوا نقش اوشین را در سالهای 50 تا 84 سالگی ایفا کرده است. او متولد 1 اکتبر سال 1925 (9 مهر ماه سال 1304) است و یکی از بازیگران سرشناس ژاپن محسوب میشود.
او در زمان ساخت سریال اوشین 57 ساله بود و بازیگری است که در بیش از 134 فیلم سینمایی در بین سالهای 1950 تا 1994 ایفای نقش کرده است.
اوتاوا برای اولین بار در سال 1951 در فیلم سینمایی «داستان یک همسر دوست داشتنی» به کارگردانی «کانتو شیندو» ایفای نقش کرد و در سال 1977 نیز با همین کارگردان ازدواج کرد.
او 19 جایزه از جشنوارههای فیلم ژاپن گرفت که از جمله آنها میتوان به جایزه بهترین بازیگر مکمل زن در نوزدهمین جشنواره از جوایز آکادمی سینمای ژاپن اشاره کرد.
اوتاوا در سن 69 سالگی و زمانی که داشت در فیلم سینمایی «آخرین یادداشت» بازی میکرد، بر اثر سرطان کبد درگذشت.
ژاپنیها که بر اساس آیین و رسوم خود پیکر مردگانشان را میسوزانند، پیکر این بازیگر را هم سوزاندند و خاکستر آن را در لوکیشن فیلم «جزیره برهنه» که اوتاوا به کارگردانی همسرش در آن حضور یافته بود، پاشیدند.
شیرو نامیکی:
شیرو نامیکی اسم همان ریوزوی خودمان است که شوهر اوشین بود. این بازیگر متولد 21 سپتامبر 1957 (30 شهریور سال 1336) است.او در حال حاضر 56 سال سن دارد و زمانی که نقش ریوزو را بازی میکرد، 30 سال بیشتر نداشت.
نامیکی از جمله بازیگرانی است که هم اکنون هم در حال بازیگری است و در فیلمهایی نظیر باغ وحش وحشی(2000)، هانوچی (2004)، مرد شیطانی (2004)، سرزمین امید(2012) و پیچیده (2013) ایفای نقش کرده است.
فوجی، مادر اوشین را هم ایزومی پینکو بازی کرده است که در آن زمان 35 ساله بود. او نیز بازیگری است که بیشتر در سریالها ایفای نقش کرده است.
بازیگر نقش پدر اوشین که خیلیها از دیدن او و بیتفاوتیهایش نسبت به فرزندانش حرص میخوردند در حال حاضر 75 سال سن دارد و تا به امروز در 45 سریال و 20 فیلم بازی کرده است.
سریال اوشین در زمان پخش خود تبدیل به الگویی برای تمام افراد سختکوش دنیا شد و البته زمینهساز ساخت سریالهای دیگری نظیر هانیکو، یانگوم، جومونگ و … که هرکدام در قالب داستانی امروزی یا اسطورهای همچنان به دنبال جذب مخاطبان جهانی هستند